Historia

Polskie traktaty z XVII i początków XVIII wieku podejmujące temat budowy siedzib, gospodarowania i sztuki ogrodniczej zostały przez autorkę odczytane jako materiał do analizy kultury kolekcjonerskiej w dawnej Rzeczpospolitej. Wnioski dotyczą obiektów, które w owej epoce uznawano za cenne, godne gromadzenia i przechowywania. Książka omawia role kolekcjonera, fundatora oraz zwiedzającego, strategie eksponowania i percepcję zbiorów.

W publikacji omówione zostały założenia krajobrazowe o charakterze zwierzyńców i menażerii powstające w dawnej Rzeczypospolitej dzięki fundacjom królewskim lub magnackim. Zagadnienie kolekcjonowania zwierząt autorka przedstawia, odwołując się do przykładów podobnych ogrodów w Europie, a także Amerykach, Azji czy Afryce. Analizie poddaje polskie piśmiennictwo gospodarcze i zoologiczne, porusza też kwestię przemiany żywych organizmów w eksponaty muzealne.

Polskie „białe niewolnice” – zapomniana grupa kobiet z najniższej warstwy społecznej z pierwszej połowy XX wieku: niedoceniona, wykorzystywana, upokarzana i przemilczana do dziś. Wiejskie dziewczęta zaczynające służbę najczęściej w wieku lat piętnastu. Pozbawione prawa do urlopu i wypoczynku, na nogach od świtu do nocy. Zarabiające grosze.

Publikacja Kolekcja i tożsamość. Kolekcjonerstwo warszawskiej burżuazji i inteligencji pochodzenia żydowskiego jako wyraz identyfikacji kulturowo-narodowej (1880-1939) została poświęcona kolekcjom przedstawicieli szczególnej, w dużej mierze zapomnianej warstwy – warszawskiej burżuazji i inteligencji pochodzenia żydowskiego. Jest to praca wielowymiarowa (można by ją nazwać „rozprawą dygresyjną”), w której kolekcjonerstwo – mimo że stanowi główną oś refleksji – jednocześnie jest punktem wyjścia dla rozważań nad szeroko rozumianą relacją człowiek – historia kultury – historia społeczna.

Girolamo Fracastoro (ok. 1476–1533), renesansowy poeta i lekarz, autor teorii o rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych przez zarazki, oficjalny medyk Soboru Trydenckiego. Jego dydaktyczny poemat Syphilis sive morbus Gallicus (1530), uznany przez współczesnych za arcydzieło, był wielokrotnie drukowany i tłumaczony na włoski i inne języki.

Czekaliśmy na tę książkę kilka lat! I jest. Kolekcja kanonicznych zdjęć i opowieści Chrisa Niedenthala. Podkreślamy: także opowieści...

Pierwsze całościowe i panoramiczne ujęcie architektury socjalistycznej nowoczesności w Europie Środkowej od połowy lat czterdziestych do dziewięćdziesiątych, od Tallinna po Lublanę i od podzielonego Berlina po Bukareszt i Skopje.

Opierając się na najnowszych odkryciach prehistorii i analizie stereotypów powielanych aż do czasów współczesnych w literaturze naukowej, esej Marylène Patou-Mathis kładzie podwaliny pod inną historię kobiet, wolną od seksistowskich uprzedzeń, a zarazem bliższą rzeczywistości.

Historia powojennej Polski, jaką znamy, jest opowieścią o triumfalnym pochodzie od totalitaryzmu do demokracji. Marcin Kościelniak przeciwstawia się tej narracji, pokazując, że fundamentalną zasadą transformacji było wykluczenie praw kobiet.

To była najbardziej spektakularna kariera dwóch systemów - późnej PRL i wczesnej III RP. Cudowne dziecko z Białogardu, błyskotliwy działacz studencki, zdolny redaktor naczelny i najmłodszy minister, a potem polityk, który przeprowadził postkomunistów przez Morze Czerwone pierwszych lat transformacji - aż do pełni władzy w 1995 roku.

Poznajmy naszą historię od innej niż zwykle strony. I wojna światowa, która urządziła nam współczesność, nie rozegrała się tylko na polach bitew.

Bogata, świecąca neonami dansingów, chlubiąca się luksusowymi hotelami i gronem wybitnych twórców kultury Warszawa dwudziestolecia międzywojennego ma swój brzydszy, dziś zapomniany, a może jeszcze ciekawszy rewers – sutereny bezrobotnej biedoty, meliny pełne drobnych przestępców i wielkich cwaniaków.

W PRL-u wszystko miało wymiar polityczny – od czerwonych krawatów po coca-colę i szynkę. Nic dziwnego, że władze Polski Ludowej do swej polityki i propagandy postanowiły wprząc również zwierzęta.

Lubił powtarzać, że wychował się w domu pełnym kolorów. Palił dużo i gdzie popadnie. Miał w zwyczaju maczać zabrudzony pędzel w kawie, gdy malował. Uwielbiał kiczowate przedmioty, ale także – tradycyjne chińskie meble. Czuł żal do systemu i prawa, że nie mógł adoptować dzieci. Nigdy nie nazywał siebie plakacistą, zawsze malarzem. A przecież to seria Polska – sto sześćdziesiąt trzy plakaty powstałe w siedem lat – jest najbardziej znanym dziełem Ryszarda Kai. Została wymyślona jako prywatne opowiadanie artysty o kraju, który kochał, choć równocześnie się z nim zmagał.