Architektura

The story of Britain is revealed through its buildings, and yet the language of architecture is a mystery to all but a few. In this enlightening history, spanning castles and cathedrals to factories and railway stations, Jenkins translates the hidden narratives infused in the facades we walk past every day.

Europa Środkowa jest wyjątkowa pod względem dziedzictwa górniczego – pisze w najnowszym numerze „Herito” Barry Gamble. Przemysł kopalniany odegrał na tym obszarze kluczową rolę w rozwoju społecznym, dlatego tak istotne jest, by go docenić i zastanowić się, w jaki sposób zachować jego spuściznę. Jak to robić i kiedy warto? Sprawdzamy, jakie miejsca zajmują przestrzenie pogórnicze w społeczeństwie w dobie kapitalizmu cyfrowego, apokalipsy klimatycznej i naporu działań deweloperów. A może to wizja tragicznego jutra? Odpowiedzi szukamy w rozmowach z ekspertami, ale też w fotografii, historii czy w sztuce.

Niezastąpiony kieszonkowy przewodniki pomagający zrozumieć architekturę epoki nowoczesnej. Pokazuje, jak historia nowoczesności zapisana jest w cegłach, betonie, stali i szkle oraz w jaki sposób nowoczesne budynki symbolizują ponad sto pięćdziesiąt lat nieustających innowacji i inspiracji.

Praktyczny podręcznik, uczący oglądać i cenić architekturę, pomaga dostrzec historyczne i stylistyczne wskazówki, zawarte w każdej budowli. Dość mały, by zmieścić się w kieszeni, i dość poważny, by udzielić wyczerpujących odpowiedzi, ułatwia praktyczne badanie architektury: wskazuje najważniejsze cechy konstrukcji powstałych w różnych epokach, od starożytności po dziś; uczy rozpoznawać budowle i oceniać ich wiek; stanowi źródło informacji na temat stylów w architekturze i elementów architektonicznych.

Publikacja towarzyszy wystawie Lary i penaty. O budowaniu poczucia bezpieczeństwa w architekturze w Pawilonie Polskim na 19. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji.

Obraz Gdańska i jego zabudowy z pierwszej połowy XIX wieku jest dzisiaj właściwie nieobecny w powszechnej świadomości. Kolejne przebudowy i modernizacje, a przede wszystkim zniszczenia drugiej wojny światowej i przyjęty po 1945 roku model odbudowy zatarły obecność setek obiektów, które świadczyły o przynależności miasta do Królestwa Prus. Te zachowane do dzisiaj są zwykle postrzegane przez pryzmat epoki, w której powstały – czasu stagnacji, a nawet regresu.

Książka MDM. Marszałkowska dzielnica marzeń Krzysztofa Mordyńskiego jest pierwszą monografią socrealistycznego fragmentu śródmieścia Warszawy – Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej.

Powstały w okresie stalinizmu, budowany z wielkim wysiłkiem zaledwie kilka lat po wojnie, MDM miał być ucieleśnieniem ideału socjalistycznego miasta, zaczątkiem nowej stolicy. Jeszcze zanim go ukończono, stał się obiektem powszechnej krytyki i niechęci. Mimo to przez kilka dekad przyciągał warszawiaków, którzy przyjeżdżali tu do sklepów, restauracji i dla podnoszących na duchu neonów. Dziś bywa traktowany jak skansen socrealizmu, coraz bardziej zaniedbany i dewastowany. 

Przyjęta z entuzjazmem przez Le Corbusiera i Gropiusa, podchwycona przez Stefana Starzyńskiego, Warszawa funkcjonalna to koncepcja harmonijnego, racjonalnego rozwoju „regionu miejskiego” w oparciu o ponadczasowe czynniki: od naturalnych cech krajobrazu po wyjątkową lokalizację na przecięciu transkontynentalnych szlaków. Warszawa funkcjonalna jest dziś lekcją dalekowzrocznego myślenia o rozbudowie miast.

Zbudować coś nowego – to nie jest trudne. Co innego, gdy chodzi o architektoniczne dziedzictwo, zabytki i związaną z nimi historię. Jak adaptować starą tkankę architektoniczną? Jak tchnąć w nią nowe życie i dostosować do współczesności? Nie ma na to prostych recept. Trzeba być wrażliwym i kreatywnym, zorganizowanym i gotowym na niespodzianki. Trzeba też wczuć się w historyczny i przestrzenny kontekst. Warto bronić własnej wizji projektowej ale i być dyplomatą.

Książka „Socmodernizm. Architektura Europy Środkowej czasu zimnej wojny” to fascynująca i bogato ilustrowana podróż w głąb historii modernizmu socjalistycznego, który przez dekady pozostawał niedoceniany i marginalizowany w badaniach nad architekturą XX wieku. Publikacja stanowi nie tylko analizę zjawisk architektonicznych, ale także próbę rekonstrukcji pełniejszej opowieści o powojennych przemianach Europy Środkowej.

" Pomimo egzotycznej nazwy jest to przecież zjawisko dobrze w Polsce znane. Zamykane fabryki, opuszczone pegeery, dworce kolejowe pozostałe po rozbiórce torów czy powojenne ruiny kamienic - niemal w każdym mieście są takie miejsca. I tylko czasem następuje jakiś tajemniczy zbieg okoliczności, spotkanie odpowiednich ludzi w odpowiednim miejscu i odpowiednim czasie - i terrain vague zamienia się w aktywny tygiel, gdzie dzieje się wszystko, co w mieście najważniejsze. Tam się tworzy, tam się dyskutuje, tam się bywa."

"Nowy metaświat nie wykształcił jeszcze swojej formy. Być może potrzebuje stanu przejściowego, jak samochody elektryczne z aparatami chłodnicy albo wegańskie potrawy imitujące mięso.  Cyfrowe krajobrazy wypełniają się wsiami i miastami częściowo odzwierciedlającymi te, które doskonale znamy z rzeczywistości. Mimetyczny charakter tego procesu służy zatarciu granicy pomiędzy tym, co prawdziwe, a tym, co jest tylko iluzorycznym obrazem wyświetlanym na płaszczyźnie okularów."

„Wieczny poligon / Unproven Grounds” autorstwa Olka Gadomskiego to niezwykła opowieść o domu jako procesie – twórczym, emocjonalnym, pokoleniowym. Autor z czułością i przenikliwością bada przestrzeń stworzoną przez swojego dziadka, miejsce pełne śladów pracy rąk, wynalazczej pomysłowości i rodzinnych wspomnień. Domek w Wymoju pod Olsztynem staje się punktem wyjścia do refleksji nad architekturą jako sztuką codzienności, w której każdy detal opowiada o głębokim związku człowieka z materią, miejscem i czasem.

Czym jest 15-minutowe miasto wyjaśnia w swojej książce prof. Carlos Moreno. Streszczając jego koncepcję, można stwierdzić, że jej sednem jest podstawowa dla ludzkości potrzeba życia we wspólnocie. Chodzi o to, abyśmy mogli spotykać się z innymi ludźmi oraz korzystać z ich usług w naszej bezpośredniej okolicy – to tu powinniśmy robić zakupy, dokonywać rozmaitych napraw, spędzać czas w lokalnych restauracjach, klubach, siłowniach, parkach, bibliotekach itp.

Miasto dla dzieci Tima Gilla to jedna z najważniejszych książek w naszej serii miejskiej. Autor stawia bardzo mocną tezę i z powodzeniem ją broni – miasto przyjazne dla dzieci jest miastem szczęśliwym dla wszystkich mieszkańców. Pisze we wstępie Guillemin (Gil) Peñalosa