Filozofia

W Narodzić się Luce Irigaray – jedna z czołowych filozofek współczesnych, której myśl wykładana jest na uniwersytetach na całym świecie – proponuje nowy sposób rozumienia tego, kim jest człowiek. W swoim namyśle nad istotą człowieczeństwa skupia się w szczególności na pytaniu o początki i pochodzenie. Przełamuje tym samym paradygmat ustanowiony przez androcentryczną tradycję filozoficzną Zachodu, dla której dominującym punktem odniesienia jest przeważnie śmierć. Tymczasem wedle Irigaray kwestią fundamentalną są narodziny, rozumiane z jednej strony jako afirmacja autonomii, z drugiej – jako droga ku relacyjności i rozwojowi istoty ludzkiej.

Kto sprząta świat? W Feminizmie dekolonialnym Françoise Vergès mierzy się z kluczowymi  kwestiami dzisiejszych debat feministycznych – od europocentryzmu i przywileju białości, po  wykluczenie i kapitalistyczny wyzysk. Wychodząc od przykładu kobiet pracujących w sektorze  usług sprzątania, unaocznia, w jaki sposób zachodni feminizm stał się ruchem dbającym o  interesy białych kobiet. Przypomina również o jego kolonialnych korzeniach i proponuje feminizm  osadzony w praktyce dekolonialnej, łączący analizę problematyki płci z krytyczną teorią rasy oraz  analizą imperialnych struktur władzy. 

Nawet najbardziej prozaiczne opozycje architektoniczne – wnętrze a zewnętrze, front a zaplecze – mogą być ujmowane w terminach wskazujących, że coś jest na rzeczy. To właśnie Derrida dla architektów. Rzeczywiście, zawsze coś jest na rzeczy, a stawka jest wysoka.

Książka zbiera najciekawsze i najważniejsze eseje Susan Sontag dotyczące emancypacji. Znajdziemy tu przede wszystkim poruszający tekst na temat podwójnych standardów, jakimi nasza kultura operuje w odniesieniu do starzenia się kobiet i mężczyzn, refleksje na temat kategorii piękna, a także słynną polemikę z Adrienne Rich dotyczącą eseju poświęconego Leni Riefenstahl

Niezatapialne to ujmujący przepływ poetyckiej wrażliwości, refleksji na temat relacji ludzko-pozaludzkich, odwołań do nauk Czarnego feminizmu oraz spekulacji o świecie wolnym od wyzysku i militaryzmu.

Interpretacyjna przenikliwość przeplata się w tej książce z zachętą do podjęcia „ćwiczenia z ponownego nazywania”. Na początku XX wieku Irlandczycy – podobnie jak wiele innych narodów – stanęli przed wyzwaniem zredefiniowania własnej tożsamości i znalezienia dla niej form wyrazu. Terry Eagleton, Fredric Jameson i Edward W. Said obierają to zagadnienie za centralny temat swoich rozważań, a doświadczenie irlandzkie jawi im się jako historia kolonialna, nie tracąc przy tym osobnego rysu.

Książka z serii Nowa Humanistyka IBL PAN.

Francuska filozofka kreśli zarys nowej ontologii – ontologii formy, albowiem to właśnie ona najlepiej oddaje współczesną rzeczywistość po schyłku tradycyjnej, klasycznej metafizyki – od Arystotelesa do Heideggera. Jest zupełnie nowym przetasowaniem pojęć metafizycznych i ich ujęcia w obiegu współczesnych koncepcji filozoficznych. Albowiem po dekonstrukcji Heideggera i Derridy cały metafizyczny ekwipaż pojęć, znaczeń i sensów uległ zatarciu, i przypomina dziś ikonę, a więc przedstawienie religijne i święte, ale takie, na którym przez mglistą przestrzeń pierwszego planu egzystencji przebijają jedynie zarysy i zanikające jakby we mgle kontury dawnych olbrzymów, zaś całość domaga się ponownego zrozumienia i kolejnej w historii reinterpretacji.

Oryginalna diagnoza współczesności dokonana z perspektywy Afryki łączy elementy teorii krytycznej, myśli postkolonialnej i psychoanalizy.

Lennard J. Davis swoją książką dokonał przełomu w myśleniu o niepełnosprawności. Z błyskotliwością i pasją, będącą połączeniem badań akademickich i aktywizmu, dowodzi, że jeżeli chcemy zrozumieć konstrukcję niepełnosprawności, musimy zrozumieć konstrukcję normalności. To nie osoby z niepełnosprawnościami stanowią „problem” – podkreśla Davis, lecz sposób, w jaki wyobrażenie normy kreuje „problem” niepełnosprawnej osoby.

Estetyka niepełnosprawności Tobina Siebersa, badacza i aktywisty działającego na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami to pierwsza próba przedstawiania niepełnosprawności w sztuce współczesnej i kulturze wizualnej na tak szeroką skalę. Intelektualne środowisko osób z niepełnosprawnościami w Stanach Zjednoczonych uznaje tę książkę za oszałamiającą rozmachem, błyskotliwą i zmieniającą na zawsze sposób myślenia o relacjach sztuki i niepełnosprawności.

Wznowienie kultowej już książki, łączącej elementy rozważań filozoficznych z opisem ważnego zjawiska popkultury, próbującej rozstrzygnąć paradoksy horroru w filmie, literaturze oraz najogólniej w życiu człowieka. 

Zespół autorski pod kierunkiem jednego z najciekawszych współczesnych filozofów – Bernarda Stieglera – oferuje dzieło wyjątkowe, ponieważ będące rzadkim przypadkiem filozofii autentycznie interdyscyplinarnej i praktycznej.

Niniejszy tom zbiera niemalże całość tekstów Gilles’a Deleuze’a opublikowanych we Francji i za granicą między 1953 i 1974 rokiem – to znaczy od momentu, w którym ukazała się jego pierwsza książka Empiryzm i subiektywność, aż po debaty toczone wokół wydania, wraz z Félixem Guattarim, Anty-Edypa.