Filozofia

Hannah Arendt nie zajmuje się w swojej twórczości jednostkami chorobowymi, nie pragnie uleczyć paranoików z ich urazów i manii. Zamiast tego rozważa przesądy, które mają istotny wpływ na rozumienie, jak pisze, „dziedziny spraw ludzkich”. 

Niniejsza książka śledzi relację między nauką a historią w trzech epokach – starożytności, średniowieczu i renesansie – ukazując, jak na przestrzeni wieków próbowano łagodzić napięcie między nimi, zrodzone z arystotelesowskiego rozróżnienia. To historia sporu, ale też prób pojednania.

Społeczeństwo wobec państwa na nowo odczytuje myśl Piotra Kropotkina, ukazując jego anarchizm jako ambitną próbę stworzenia genealogii nowożytnego państwa i kapitalizmu.

Punktem wyjścia do tych rozważań jest dla autora jego własne doświadczenie – przyjacielska relacja z Didierem Eribonem i Édouardem Louisem. Filozof nie zatrzymuje się jednak w pół kroku – z prywatnej opowieści czyni manifest polityczny, w którym upomina się o lepsze, sprawiedliwsze jutro.

Artyści, którzy dali się przekonać do miłosnego projektu autorstwa Rousseau – a przyznawał on wysoką pozycję ich geniuszowi – byli w XIX wieku prawdziwymi psychologami.

Mimo że wielu twierdzi, że filozofia „nowożytna”, filozofia wielkich systemów skończyła się już ponad wiek temu, konstatowany przez nią stan rzeczy trwa nadal. Jakie są jego źródła, jakie powody, jakie przyczyny? To stanowi zagadnienie samo w sobie. 

Niewielka „Anarchia i chrześcijaństwo” nie wskazuje bezwzględnej tożsamości wiary w Jezusa Chrystusa i anarchizmu. Ale pokazuje, na podstawie tekstów biblijnych i historii chrześcijaństwa, że można – łączyć anarchistyczną praxis z chrześcijaństwem.

Emma Goldman jak zwięźle można mówić: o fałszywej świadomości klasowej, wyzysku i potrzebie wspólnej walki robotniczo-inteligenckiej. Po przeczytaniu "Anarchizmu i innych esejów", czekając na „Żyjąc moje życie", idealna lektura, nie tylko w kawiarni przy papierosie, ale również w przerwie w pracy (i fizycznej i umysłowej).

Kontrowersyjna na pierwszy rzut oka teza Davida Benatara znajduje na kartach jego książki doskonałą argumentację. Czerpiąc pełnymi garściami z tradycji brytyjskiej filozofii analitycznej, swój wywód prowadzi w sposób uporządkowany i ścisły logicznie. Co więcej – mimo trwającej dyskusji z jego tezami – jak do tej pory niewielu filozofom udało się wejść z nim w dorównującą mu poziomem polemikę.

Logiczny wywód Davida Benatara, w którym przedstawia ludzkie życie jako tragiczną pułapkę. Sens, którego szukamy, jest nam w większości niedostępny. Doświadczamy więcej bólu i cierpienia, niż potrafimy przed sobą przyznać. Śmierć nas od nich wybawia, ale sama w sobie stanowi tragedię. Nie ma zbawienia, a nieśmiertelność jest ułudą. Bezsens życia i nieuchronność śmierci – to dwie szczęki egzystencjalnego imadła.

Pikiel dla Wiedzących czyli Proste Prawdy w Zgrzebnej Szacie to pierwsze w Polsce wydanie zbioru pism Lorda Timothy’ego Dextera, północnoamerykańskiego myśliciela i milionera żyjącego na przełomie XVIII i XIX wieku. Dexter dorobił się na handlu węglem, biblią i kotami, a następnie ogłosił największym filozofem świata. Miał ku temu podstawy, co potwierdzają relacje świadków.

W Wolności. Chorobie, na którą nie ma lekarstwa zgodnie ze swoją dialektyczną metodologią (dla jasności: Slavoj Žižek uważa się za spadkobiercę myśli K. Marksa) rozpatruje zagrożenia związane z radykalnym rozumieniem pojęcia wolności, wskazując, że w niektórych formach, w skrajnym rozumieniu wolność może się stać zagrożeniem. Bo przecież wolno nam niszczyć planetę, wolno lekceważyć zalecenia nauki, wolno zachwycać się turbokapitalizmem. W końcu jak pisze Žižek oczywiście uderzenie asteroidy lub erupcja super wulkanu mogą nas zniszczyć, największym zagrożeniem dla ludzkiej populacji, „piątym jeźdźcem” [apokalipsy], jeśli wolicie, jesteśmy my sami”. 

Nowy esej jednej z ważniejszych współczesnych francuskich filozofek, Catherine Malabou, Wymazana przyjemność. Klitoris i myślenie, to historia łechtaczki, tego, jak była przez wieki postrzegana – czy raczej nie dostrzegana i lekceważona, to przerażające dzieje fizycznego i symbolicznego okaleczania kobiet oraz feministycznej walki o przywrócenie godności, o uznanie dla tego małego organu, który służy tylko kobiecej przyjemności – a więc „niczemu”. Ale to również próba myślenia o mocy bez dominacji, próba stworzenia filozoficznej i politycznej alternatywy dla męskiego fallogocentryzmu.