Sztuka

Spiskowcy opisują „odkrycie” surrealistek w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia oraz przywrócenie wagi technikom bardziej efemerycznym od malarstwa czy rzeźby: kolażom, rysunkom automatycznym, fotografii i tworzeniu przedmiotów. Jubileuszowa edycja Spiskowców dodatkowo dokumentuje zmianę w myśleniu, jaką na przełomie 2021 i 2022 roku przyniosła wystawa „Surrealizm bez granic”, którą zorganizowano w nowojorskim Metropolitan Museum of Art. Okazało się, że to ruch ogarniający cały świat, bo – cytując Wilhelma Freddiego – „surrealizm nie jest ani stylem, ani filozofią, lecz stanem ducha”.

Czekaliśmy na tę książkę kilka lat! I jest. Kolekcja kanonicznych zdjęć i opowieści Chrisa Niedenthala. Podkreślamy: także opowieści...

Na kartach Piosenek warszawskich przewija się ferajna barwnych postaci, prawdziwych, zmyślonych i legendarnych. Spotykają się Czarna Mańka i Olga z ulicy Mandarynki, Tata Tasiemka i Papa Jawor, Krwawy Wiktor i hetman Piotr Ożarowski, jubilat Jarzyna i Rum-Helka, ekipa z Ursynowa i łobuzy z Kercelaka. Występują Czesław Niemen, Molesta, Agnieszka Osiecka, Stanisław Grzesiuk, Irena Santor, Andrzej Włast, sanah, Władysław Szpilman, Dezerter, Orkiestra Uliczna z Chmielnej, Wojciech Młynarski, Hemp Gru… ponad klasami społecznymi, stylami muzycznymi, granicami dzielnic i wiekami złożonej historii Warszawy. Od pieśni z końca XVIII wieku o insurekcji kościuszkowskiej po kawałek z 2023 roku, w którym raper Kaz Bałagane pyta „Jak żyć w WWA?”.

Porywającą wizualna narracja budowy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, budynku zaprojektowanego przez Thomasa Phifera. Autorka towarzyszyła procesowi budowy przez cały okres jego trwania. Album wypełniony jej artystycznymi fotografiami jest kontemplacją nad formą i strukturą rodzącej się architektury. Ukazuje istotę procesu twórczego i wspólną nadzieję na powstanie długo oczekiwanego budynku.

Najlepsza książka muzyczna 2023 roku w rankingach „Rolling Stone’a”, „Variety”, „Kirkus Reviews” oraz Pitchforka.

Choć Lou Reed zmarł w 2013 roku, jego obecność w świecie popkultury jest coraz silniej odczuwalna. Był nie tylko wielkim rockowym poetą: to on połączył popowe brzmienie z europejską awangardą, co na zawsze odmieniło amerykańską kulturę.

Interaktywny art book, celebrujący najbardziej kreatywną epokę w historii polskiego plakatu

 Przekraczanie granic formalnych i treściowych wpisane jest w los eksperymentującego artysty, a takim bez wątpienia jest Krzysztof Knittel, twórca niezależny, tańczący, a może igrający z kanonami. 

Pasjonująca opowieść o starych polskich płytach… o fonografii z dawnych czasów, która postrzegana najpierw jako prymitywna technicznie ciekawostka, dzięki nieustannemu rozwojowi procesu zapisywania i odczytywania dźwięku, doskonaleniu urządzeń i zwiększającej się roli reżysera, stała się potężnym narzędziem XX-wiecznej kultury, umożliwiła bowiem powstanie kultury masowej. 

Ta książka to nie tylko manifest artystyczny, ale przede wszystkim zaproszenie do dyskusji o przyszłości instytucji kultury. Michał Laskowski przedstawia koncepcję instytucji sztuki, która przełamuje dotychczasowe hierarchie i zwyczaje, jest radykalnie demokratyczna i empatyczna. Bazuje na mechanizmie panelu obywatelskiego i  proponuje, aby losowo wybrane osoby z różnych grup społecznych współtworzyły strategię i program muzeów, wprowadzając świeże spojrzenie i różnorodne perspektywy.

Plac Defilad, na którym stanął budynek MSN projektu Thomasa Phifera, to wyjątkowe miejsce i pełen treści kontekst dla Muzeum. Centrum życia komunistycznego państwa w cieniu Pałacu Kultury, a potem arena kształtowania się polskiego kapitalizmu – od bazarowych szczęk po lśniące biurowce wokół. To tu toczyły się najzacieklejsze spory o reprywatyzację gruntów i tu trafiają z dworców i busów przyjezdni – także uchodźczynie z zaatakowanej przez Rosję Ukrainy. Michał Murawski splata te wątki, próbując uchwycić – jak pisze – „czasoprzestrzenny, infrastrukturalny węzeł”, na którym wznosi się Muzeum oraz „wydestylować” wynikającą z niego „ideologię” tej instytucji.

Warsaw’s Parade Square, where the MSN building designed by Thomas Phifer stands, is a unique place and a meaningful context for the Museum. The center of communist state life in the shadow of the Palace of Culture, and later the arena for the formation of Polish capitalism—from market stalls to gleaming office towers around it. This is where the fiercest land reprivatization disputes erupted, and where people first arrive from train and bus stations—including refugees from Ukraine under attack from Russia.

Napisana z talentem literackim, żywa opowieść o fenomenie pracowni artystycznych w praskim kompleksie kamienic przy ulicy Inżynierskiej jest zarazem monografią tego miejsca, tutejszego środowiska i jego działań od połowy lat 90. XX wieku.

Co łączy Matę ze św. Aleksym?

Czemu, według Ryfy Ri, warto żyć w zgodzie ze swoim rytmem?

Ile wspólnego mają Młody Simba i młody Werter?

Współczesność to przestrzeń pełna dynamicznych przemian, splątanych sensów i codziennych paradoksów – tak portretuje ją zbiór mini esejów Spis natur. O mieście, technologii, sztuce i współczesnych obyczajach prof. Marka Krajewskiego. Ten swoisty spis natur pozwala wyrazić to, czym dziś żyjemy i co nas określa: technologiczne przeobrażenia, pulsujące życie miejskie, zmieniającą się obyczajowość.