Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Tytułowy bohater znany jest jako autor znaczących projektów architektonicznych (np. gmach PKO w Krakowie czy rezydencja prezydenta RP w Wiśle) oraz konserwator Zamku Królewskiego na Wawelu. Już o wiele mniej znane są jego zasługi jako akademickiego profesora architektury i konserwacji zabytków. W Krakowie w obu tych dziedzinach działał od 1920 roku właśnie na terenie Akademii Sztuk Pięknych. Prawie przez dekadę sprawował urząd rektora. Wkład Adolfa Szyszko-Bohusza w rozwój krakowskiej ASP jest pomijany lub traktowany zdawkowo tak w notach biograficznych dotyczących samego artysty, jak i w zarysach dziejów uczelni. Książka tu prezentowana ma zmienić ten stan rzeczy.

W drugim numerze „Elementów” staramy się prześledzić, jakie formy przyjmuje i jakie zmiany zapowiada rosnące zainteresowanie ezoteryką w sztuce i dyscyplinach z nią sąsiadujących. Nasz temat ujęliśmy w słowach „Ciemne karty”, zapożyczając ten tytuł z pracy katowickiej grupy Oneiron. Naszym zdaniem tytuł ten doskonale streszcza to, o czym chcemy opowiedzieć: skrywają się w tym i pesymizm dotyczący przyszłości, i odniesienie do czasów minionych, a także symbolizowana przez czerń głębia, jak również symbolika samych kart, czyli zdania się na wyrocznię, poszukiwanie odpowiedzi na dręczące nas pytania we wróżbach, a w efekcie – zdanie się na przypadek. Lecz czym on jest?

Obecność wątków ezoterycznych w sztuce współczesnej jest od dawna publiczną tajemnicą, jednak pozaracjonalne korzenie modernizmu wciąż pozostają przyczyną intelektualnego dyskomfortu wielu historyków sztuki, którzy chętniej koncentrują się na czysto formalnych parametrach dzieł awangardowych, ignorując kluczową dla ich powstania sferę duchową. Długotrwałe pomijanie tego aspektu w oficjalnej akademickiej narracji nie pozostaje również bez wpływu na powszechne problemy z percepcją sztuki współczesnej wśród szerokich rzesz odbiorców. Stosunkowo niedawno metafizyczna geneza XX-wiecznej awangardy stała się obiektem poważnych badań naukowych oraz projektów kuratorskich, co skłania również do stawiania pytań o miejsce tego rodzaju tradycji w historii polskiej sztuki nowoczesnej i najnowszej.