Instytut Wydawniczy Książka i Prasa

Brawurowy esej o relacjach pomiędzy współczesną popkulturą a polityką. Analiza najgłośniejszych zjawisk medialnych, seriali filmowych, postaci celebrytów i stylów muzycznych pod kątem kształtowania świadomości zbiorowej i podporządkowania jej regułom konsumpcji i akumulacji kapitalistycznej.

Trudno powstrzymać się od myśli, że żyjemy w wielkim cyrku. Kiedy siedzimy na kanapie po dniu ciężkiej pracy oraz wielu godzinach dojazdu do pracy i powrotu z pracy, surrealistyczne opery mydlane na ekranie telewizora przynoszą nam przegląd globalnej gry: tyle a tyle bomb spadło na Syrię, jeszcze więcej uchodźców na granicach, kłopoty z wielką finansjerą, najnowsze gole, które strzelił Lewandowski, dyskusja o tym. Ach tak – i kto po Wielkiej Brytanii, Węgrzech, Grecji lub Polsce grozi opuszczeniem UE w imię najwyższych ideałów narodowych. Na pewno jest to gra. Raporty Crédit Suisse i Oxfam pokazują nam wielką przepaść dzielącą właścicieli gry i widzów: 8 miliarderów posiada więcej bogactwa niż najbiedniejsze 50% mieszkańców kuli ziemskiej, a 1% najbogatszych posiada więcej niż pozostałe 99%. Czy oni to wszystko produkują? Oczywiście, wszystko zależy od tego, jaką rolę odgrywa się w tej grze. Jeśli jednak chodzi o stymulowanie graczy, to kodeks etyczny tego sportu napisały wilki z Wall Street: Greed is good, Chciwość jest dobra!

Czym jest kobiecość? Skąd wiemy, że kobieta jest kobietą? Czy decyduje o tym biologia (chromosomy, gonady, hormony), czy jednak kobiecość to cechy społecznie, które są za takie uznawane (delikatność, emocjonalność, subtelność)? W książce zaprezentowane są różne rozumienia i ujęcia pojęcia kobiecości, którymi posługują się autorki feministyczne. 

Historia tego nurtu opozycji działającej w PRL, który najpierw symbolizowały nazwiska Kuronia i Modzelewskiego, a następnie Kuronia i Michnika, doczekała się już obszernych i rzetelnych opracowań. Torują one drogę - i to przepastną - do dalszych badań, choćby w takich dziedzinach jak historia idei politycznych czy analiza dyskursu politycznego. Michał Siermiński poszedł tą drogą.

Europa znalazła się między młotem neoliberalizmu a kowadłem odradzających się nacjonalizmów. Ulrike Guérot przekonuje, że oba te oblicza obecnego kryzysu więcej łączy niż dzieli. Unia Europejska jaką znamy, wyrażała zarówno aspiracje liberalnych federalistów, jak i nacjonalistycznych zwolenników ojczyzn. I to właśnie ta Europa, rozumiana jako związek państw konkurujących na kontynentalnym rynku, właśnie się kończy. Czy mamy coś w zamian? Guérot proponuje odrzucić dyktat tandemu kapitał – państwo narodowe i oprzeć nowy projekt europejski bezpośrednio na suwerenności obywateli. To oni, bez pośrednictwa państw, mieliby stworzyć Republikę Europejską. Brzmi jak utopia? Być może. Ale właśnie takiej utopii dziś potrzebujemy.

Opowieści o rewolucji są dziś niezwykle potrzebne, bowiem tak samo jak rzetelna wiedza o polityce, historii i ideach, pośród szumu informacyjnego niezbędny staje się trening krytycznej wyobraźni. Dlatego echa przeszłych rewolucji i mobilizacji społecznych wciąż powinny mieć dla nas znaczenie.

Nie ma prostej ideologii, która wskazałaby drogę na skróty do przebudowy relacji między płciami. Jak wyglądałoby społeczeństwo, w którym istniałaby równość płci? Kiedy kobiety domagają się czegoś, czego dotychczas nie chciały, drżą mury naszego miasta.

Autorzy i autorki studiują zatem postawiony w tytule książki problem w rozmaitych kontekstach, rozciągających się geograficznie od Rosji przez Europę Wschodnią i Zachodnią po Amerykę Łacińską, a czasowo od końca XIX do końca XX w. 

Prace moje w tej książce dotyczą różnych spraw i powstały w różnych czasach – pierwsza, najstarsza, 40 lat temu, ostatnia w 2021 r. Tematyka to w większości świat arabski, do którego sam należę z powodu swojego libańskiego pochodzenia i który jest przedmiotem mojej stałej osobistej i intelektualnej uwagi – także ze względu na moją specjalizację akademicką.

Na książkę tę składają się oryginalne badania nad przemianami i kryzysem współczesnego kapitalizmu, gospodarką światową, nową konfiguracją imperializmu i coraz bardziej drastyczną degradacją położenia świata pracy.

Po serii katastrof gospodarczych i finansowych czas zdać sobie sprawę, że tylko odejście od neoliberalizmu i monetaryzmu w stronę systemu sprawiedliwości społecznej może uchronić ludzkość i świat przed stoczeniem się w otchłań barbarzyństwa i ekologicznego armagedonu.

 Lepsza przyszłość wciąż przed nami. Od nas bezpośrednio zależy, czy będzie to barbarzyństwo oaz luksusu i pustyń biedy, czy choćby kapitalizm z ludzką twarzą, ale bynajmniej nie Jeffa Bezosa.

Jean, czy obalenie kapitalizmu nie jest utopią? Czy nie moglibyśmy raczej ulepszyć go i poprawić? Nie, Zohro. Kapitalizm nie może być zreformowany. Trzeba go zniszczyć. Całkowicie, radykalnie tak, aby mógł powstać nowy światowy system społeczny i ekonomiczny. Czy wyobrażasz sobie, że rewolucjoniści francuscy z 1789 r. mogli zreformować przywileje społeczne dziedziczone przez szlachtę wywodzącą się z systemu feudalnego?

Dla podtrzymania swego istnienia kapitalizm potrzebuje dziewiczych ziem do podboju i nietkniętych dotąd rejonów człowieczeństwa do eksploatacji. Gdy jest już wszędzie, w każdym zakamarku świata i w każdej cząstce człowieka, zaczyna wykazywać cechy kapitalizmu wyczerpania. Czy to początek jego kresu czy też nowej fazy rozwoju?

Karaibska karuzela, skonstruowana w formie cyklu reportaży z siedmiu krajów, jest próbą opisania i zrozumienia Ameryki Środkowej. Autor, z wykształcenia chemik, z zamiłowania jest fotografem, podróżnikiem, a także znawcą i kolekcjonerem sztuki. W jego podejściu widać zarówno metodologię wyniesioną z badań naukowych (obiektywizm, skłonność do analizy, imponująca bibliografia) jak również wrażliwość na sztukę i piękno przyrody.