praca zbiorowa, Tętno pod tynkiem. Warszawa Mirona Białoszewskiego

Trzydzieści lat po śmierci Mirona Białoszewskiego młodzi uczeni rysują podwójną mapę jego Warszawy. Pokazując, co widział z okien na Chamowie, przypominają objawienie na Siekierkach. Uświadamiają, że Parysów z „Osmędeuszy” istniał realnie, choć wojna wymazała go z planu miasta. Proponują czytanie jego prozy jako rozwiązywanie zagadki – przełożenie punktów przestrzeni na utajoną siatkę relacji i interakcji.

Miron Białoszewski nieustannie nasłuchiwał zmiennego rytmu Warszawy, badał – czasem ledwo wyczuwalny i zanikający – puls miasta, tętniący pod materialną, zewnętrzną powłoką murów, budynków i kamienic albo gdzieś pomiędzy sieciami głównych wielkomiejskich arterii. „Warszawa Mirona Białoszewskiego” jest próbą podobnie czujnego wsłuchania się w jego miejską, autobiograficzną opowieść o miejscu.

Proponujemy czytanie i interpretowanie utworów Białoszewskiego przypominające rozwiązywanie zagadki: śledzenie wskazówek rozsianych w utworze przez autora, a następnie uruchomienie ich w procesie opisywania miejskiej topografii, przełożenie punktów planu przestrzennego na siatkę powiązań i rozumienia relacji lub interakcji zachodzących w realnej przestrzeni. Można w ten sposób odnieść to, co jawne czy widoczne gołym okiem, do głębokich pokładów znaczeń ukrytych, nawarstwionych niczym złoża geologiczne, zarówno na powierzchni tekstu, jak pod wizualną czy pozornie oczywistą płaszczyzną miasta.

(ze wstępu Agnieszki Karpowicz i Włodzimierza Pessela)

Spis treści:

Topo-Grafie. Miasto i literatura
Łukasz Bukowiecki – Miejsca pamięci o Mironie Białoszewskim
Igor Piotrowski – Alef. Ulica Chłodna jako pustka i złudzenie
Adela Kobelska – W poszukiwaniu straconego miasta. Nieczarodziejska Królewska Góra: Konstancin
Włodzimierz Karol Pessel – Nudno-ciekawe stacje
Weronika Parfianowicz-Vertun – „My mamy cudy”? Życie w Warszawie, życie w Europie Środkowej
Piotr Kubkowski – Mirona Białoszewskiego „blokowanie”: przestrzenie, obrazy, dźwięki
Katarzyna Kuzko-Zwierz – Warstwy czasu, warstwy miasta. Białoszewskiego latanie na Grochów
Agnieszka Karpowicz – Miejsce osobne. Sprawdzanie Siekierek: patrzenie, chodzenie, słuchanie
Aleksandra Geller – Kirkut. „Dżungla nie do odgadnięcia”
Igor Piotrowski – Czas odnaleziony, czyli warszawska krucjata dziecięca
Ewelina Godlewska-Byliniak – Zamknięta epoka przedmieścia
Marta Czemarmazowicz – Miron Białoszewski i teatry. Poznańska, Tarczyńska, plac Dąbrowskiego
Joanna Łojas – „Którędy wyjść ze słowa”. Praktyki miejskie Mirona Białoszewskiego
Izabela Tomczyk Żoliborz to była zupełnie osobna sprawa, zupełnie osobne dzieje…”. Filmikowanie a Warszawa

Appendix Małgorzata Wichowska – Warszawa Białoszewska (Te leżenia, latania i transe…)