Agata Afeltowicz, Lyrica

Nie ustają gorące dyskusje wokół slamu poetyckiego, choć niestety głosy krytyczne nie należą do najcelniejszych. Zadawane zupełnie na serio pytanie „po co slamerki drukują swoje wiersze w książkach?” zbliża nas bowiem w takim samym stopniu do prawdy o wierszach jak pytanie „po co poeci (nieslamowi) czytają swoje wiersze publicznie?”. Robią to, są różni i różne, podobni i podobne – zaakceptujmy ten fakt, tupanie niczego nie zmieni. Slam stanowi obecnie w Polsce nie tylko ważną część sceny poetyckiej i życia literackiego w ogóle, ale jest ich żywotnym, odświeżającym nurtem, który z pewnością częściej otwiera swoją publiczność literacką na uczonych w piśmie, niż podbiera piśmiennym niszowe czytelniczki (by wieść je, oczywiście, ku analfabetyzmowi, demokracji i obscenie). Agata Afeltowicz i jej „Lyrica” są tego najbardziej jaskrawym dowodem.

Świat Afeltowicz zbyt mocno przypomina nasz świat – dziennej konsumpcji, kulturowych dystrakcji, tożsamościowych masek itd. – by go zignorować. Odpowiedzią slamerki i poetki jest parodia, ironia, sarkazm – humor, który nie przeciąża konstrukcji wiersza, a sprytnie odciąga uwagę od tematów poważnych i aktualnych: patriarchat, rasizm, katastrofa ekologiczna, późny kapitalizm czy nieskuteczny opór wobec tychże. To wiersze poetki slamowej, więc bywają rozgadane, mają wciągać i wciągają, opowiadają rozmaite historie, zasypują detalami i mową podsłuchaną – czasem żywą, czasem zarchiwizowaną. W przywoływanych miejscach pamięci, w wspomnieniach z dzieciństwa, osobistych i bliskich podmiotce doświadczeń robi się nagle poważnie. A nawet bardzo poważnie. Wiersze te – bardziej oszczędne, skupione – rozświetlają czarnymi żarówkami zasadę rządzącą światem (co)dziennym, podkreślają schematy, w których funkcjonujemy wszyscy i wszystkie, oraz kwestionowaną, autoterapeutyzowaną personę własną.