Urbanistyka

Dizajn dla realnego świata to  najbardziej poczytna książka o projektowaniu i obowiąz­kowa lektura w wielu szkołach projekto­wania i architektury.

Nowa książka Jakuba Szczęsnego – autora „Witaj w świecie bez architektów” – to subiektywny katalog „małych utopii, projektów i przykładów tego, jak w różnych miejscach i epokach, w różnej skali i na wiele sposobów, ludzie budowali wokół ważnych dla nich tematów wciąż nowe wizje przyszłości”.

Opracowanie dotyczy wystaw architektonicznych weneckiego Biennale architektonicznego. 

Zawirowania, zagadki, pytania, epizody i precedensy składają się na meandry pracy i życia Krzysztofa Pawłowskiego – wybitnego architekta, urbanisty i konserwatora zabytków.

Łukasz Bugalski definiuje, czym są założenia pierścieniowe, i zarysowuje szeroki kontekst ich powstawania – zarówno historyczny, jak i teoretyczny. Książkę wieńczy analiza czterech przypadków obrazujących zróżnicowany charakter założeń pierścieniowych: Gdańska, Poznania, Wrocławia i Krakowa.

To prawda, że miasta projektowali i budowali mężczyźni. To prawda, że bezwiednie stworzyli infrastrukturę, która odpowiada na ich potrzeby. Leslie Kern opisuje nie tylko paradoksy architektoniczne i to, jak kobiety doświadczają miasta, ale uważnie tropi też zmiany, które potrafią otworzyć miasto dla wszystkich jego mieszkańców.

Świętokrzyskie to jeden z najstarszych geologicznie obszarów Europy. Na niewielkiej powierzchni są widoczne skały i skamieniałości pochodzące ze wszystkich okresów geologicznych. Region obfituje w bogactwa mineralne – od złóż piaskowców,  wapieni oraz rud żelaza, miedzi czy ołowiu po unikatowy krzemień pasiaty. To tutaj odkryto i sklasyfikowano jako najstarsze znane człowiekowi tropy zwierząt lądowych na świecie. Można więc powiedzieć, że wszyscy pochodzimy spod Kielc. Jednocześnie o tym regionie i jego architekturze wiemy niewiele. 

Interpretując na nowo twórczość Le Corbusiera i Adolfa Loosa, autorka przyczyniła się do rozwoju krytycznej refleksji na temat architektury modernistycznej, której obraz, zbudowany na podstawie wieloletnich badań wydawał się już określony i zamknięty. Tradycyjnym analizom przeciwstawiła uważne spojrzenie na obrzeża, badanie relacji między wnętrzem a zewnętrzem, twórcą a przekazem, architekturą a jej reprezentacją.

W protokołach najwyższych instancji partyjnych – Biura Politycznego i Sekretariatu Komitetu Centralnego, de facto najważniejszych władz w systemie politycznym PRL – znajdujemy wiele informacji o architekturze, urba­nistyce i planowaniu przestrzennym.

Książka prezentuje ideowe podstawy polskiego kooperatyzmu mieszkaniowego ‒ ruchu, który sięgał po wzorce awangardowego budownictwa szkół „de Stijl”, „Bauhasu” i Le Corbusiera, ale jednocześnie wypracowywał własne idee, oparte na rozwiązywaniu lokalnych problemów. Opatrzone komentarzami źródła archiwalne tworzą opowieść o tym, jak spółdzielcze budownictwo miało ułatwiać społeczny awans i emancypację warstw niezamożnych, otwierając perspektywę innej, lepszej przyszłości. 

Tom składa się z ośmiu części, które pokazują ewolucję myślową głównych inicjatorów i organizatorów polskiej spółdzielczości mieszkaniowej pierwszej połowy XX wieku – tych którzy chcieli budować „szklane domy”.

This exceptional book contains over 300 illustrations, working also as a corpus of existing knowledge about the heritage of the Third Reich in Krakow. It addresses a little-known and intentionally overlooked episode from the city’s history. The catalogue features photographs of Krakow’s landmarks transformed through the presence of the scenography of the Nazi ideology – the flags of the Third Reich at the Wawel Royal Castle, the demolished statue of Mickiewicz, the Krakow Market Square, renamed Adolf Hitler Platz, almost invisible from under the swastika flags. The courtyard of the Wawel Royal Castle during the celebrations of Adolf Hitler’s birthday, the National Museum serving as a German house and casino, the Collegium Maius renamed the Institut für Deutsche Ostarbeit.

Czym jest gentryfikacja, w jaki sposób się rozwija oraz jak należy ją mierzyć? Odpowiedzi na te pytania kreśli książka Łukasza Drozdy, będąca rzetelnym kompendium wiedzy o tym zjawisku, charakterystycznym dla współczesnej przestrzeni zurbanizowanej, a coraz bardziej widocznym również w Polsce. Uszlachetniając przestrzeń opowiada o tym jak rodzi się i przebiega proces rugowania mniej zamożnych mieszkańców ze zdegradowanych sąsiedztw, kto za niego odpowiada, oraz jakie to przynosi skutki: społeczne, ekonomiczne i przestrzenne. Książka ta pokazuje jak badać gentryfikację, aby dokonywać jej trafnych pomiarów i ocen, przygląda się różnym kontekstom "uszlachetniania" (dotyczącym także pomijanych w wielu gentryfikacyjnych debatach obszarów wsi), czy sprawdza w jaki sposób proces ten postępuje w Polsce.