Instytut Wydawniczy Książka i Prasa

"Na Zachodnim Brzegu bez zmian" to znakomita analiza różnych wymiarów izraelskiej okupacji i kolonizacji Palestyny. Napisana przez polskich wolontariuszy-obserwatorów praw człowieka na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych stanowi wszechstronne i przystępne wprowadzenie w konflikt izraelsko-palestyński, pozwala poznać i zrozumieć zarówno jego źródła jak i specyfikę.

Dorastałem w czasach brazylijskiej dyktatury wojskowej. Dyskurs był również pełen ojczyzny, rodziny i tradycji, ale za flagami i błogosławieństwami widzieliśmy absurdalną koncentrację bogactwa, nędzę, tortury i morderstwa. Ani wojsko mnie nie lubiło, ani ja go nie lubiłem. Więzionego i torturowanego zwolniono mnie wraz z innymi w zamian za porwanego ambasadora Niemiec Zachodnich. W pewnym sensie zawdzięczam swoje życie dyplomacji. Na czym polegało popełnione przeze mnie przestępstwo? Zasadniczo na tym, że oburzałem się w obliczu ubóstwa i ucisku. Nie wyleczyłem się z tego.

Trudno powstrzymać się od myśli, że żyjemy w wielkim cyrku. Kiedy siedzimy na kanapie po dniu ciężkiej pracy oraz wielu godzinach dojazdu do pracy i powrotu z pracy, surrealistyczne opery mydlane na ekranie telewizora przynoszą nam przegląd globalnej gry: tyle a tyle bomb spadło na Syrię, jeszcze więcej uchodźców na granicach, kłopoty z wielką finansjerą, najnowsze gole, które strzelił Lewandowski, dyskusja o tym. Ach tak – i kto po Wielkiej Brytanii, Węgrzech, Grecji lub Polsce grozi opuszczeniem UE w imię najwyższych ideałów narodowych. Na pewno jest to gra. Raporty Crédit Suisse i Oxfam pokazują nam wielką przepaść dzielącą właścicieli gry i widzów: 8 miliarderów posiada więcej bogactwa niż najbiedniejsze 50% mieszkańców kuli ziemskiej, a 1% najbogatszych posiada więcej niż pozostałe 99%. Czy oni to wszystko produkują? Oczywiście, wszystko zależy od tego, jaką rolę odgrywa się w tej grze. Jeśli jednak chodzi o stymulowanie graczy, to kodeks etyczny tego sportu napisały wilki z Wall Street: Greed is good, Chciwość jest dobra!

Europa znalazła się między młotem neoliberalizmu a kowadłem odradzających się nacjonalizmów. Ulrike Guérot przekonuje, że oba te oblicza obecnego kryzysu więcej łączy niż dzieli. Unia Europejska jaką znamy, wyrażała zarówno aspiracje liberalnych federalistów, jak i nacjonalistycznych zwolenników ojczyzn. I to właśnie ta Europa, rozumiana jako związek państw konkurujących na kontynentalnym rynku, właśnie się kończy. Czy mamy coś w zamian? Guérot proponuje odrzucić dyktat tandemu kapitał – państwo narodowe i oprzeć nowy projekt europejski bezpośrednio na suwerenności obywateli. To oni, bez pośrednictwa państw, mieliby stworzyć Republikę Europejską. Brzmi jak utopia? Być może. Ale właśnie takiej utopii dziś potrzebujemy.

Transformacja ustrojowa w Polsce, której 30. rocznica przypada w 2019 r., była złą zmianą dla robotników przemysłowych. Zlikwidowano miejsca pracy m.in. dla górników kopalni z Wałbrzycha i robotnic dolnośląskich fabryk, dla górników i hutników z Katowic, dla stoczniowców z Gdyni i Gdańska, dla robotników fabryki produkującej traktory w Warszawie, dla robotników fabryki produkującej aparaturę elektryczną w Przasnyszu, dla kucharek zakładu odzieżowego w Gorzowie Wielkopolskim, dla robotnic wyrabiających pluszaki w fabryce zabawek oraz dla dziewiarek z fabryki ubrań w Siedlcach. Książka opowiada o losach zawodowych przedstawicieli tych grup po 1989 r. Nie są to scenariusze karier "od pucybuta do milionera". W kraju, który podlegał głębokiej deindustrializacji, zdobyte przez nich w PRL-u umiejętności zawodowe stały się niepotrzebne. Doświadczyli bezrobocia i podejmowali prace dorywcze, po czym znaleźli zatrudnienie jako ochroniarze/portierzy bądź osoby sprzątające. Przez długie lata doświadczali radykalnego wyzysku. Pracowali za 7, 5, a nawet 3 zł za godzinę. Po 300, 400, a nawet 500 godzin w miesiącu. Ich sytuacja uległa poprawie po 2017 r., niemniej jednak w 30. rocznicę transformacji ustrojowej nie mają chęci do świętowania. Nie o takiej Polsce marzyli.

Książka ta odnosi się do dzisiejszego świata, do naszych warunków życia. Do systemu, którego, chcąc nie chcąc, jesteśmy uczestnikami. Pokazywany jest on z różnych perspektyw, zawsze krytycznych, ale odmiennych, a więc skupiających się na rozmaitych rzeczach. One się dopełniają, a nie wykluczają. Które uznamy za najważniejsze, zależy od nas. Inni mogą nam w tym pomagać, lecz nie wyręczać. Dają szkło powiększające, otwierają opakowanie, ale oczy i myśli musimy mieć własne.

Brawurowy esej o relacjach pomiędzy współczesną popkulturą a polityką. Analiza najgłośniejszych zjawisk medialnych, seriali filmowych, postaci celebrytów i stylów muzycznych pod kątem kształtowania świadomości zbiorowej i podporządkowania jej regułom konsumpcji i akumulacji kapitalistycznej.

W swojej książce Simon Mundy zabiera nas w niesamowitą podróż przybliżając w niepowtarzalny sposób tematykę największego wyzwania cywilizacyjnego XXI wieku. Autor prezentuje historie wyjątkowych ludzi zmagających się z problemem zmian klimatycznych, w fascynujący sposób rozrysowuje nieoczywiste zależności, co w efekcie daje nam oryginalną, mądrą i wciągającą lekturę.

Wzrost wpływów skrajnej prawicy po obu stronach Atlantyku realnie zagraża zdobyczom demokratycznym. Jej sukcesy wyborcze w tak różnych krajach jak Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy, Holandia, USA czy Austria sprawiają, że widmo powrotu faszyzmu wydaje się coraz bardziej realne.

Enzo Traverso w rozmowie z Regisem Meyranem zastanawia się, czy w istocie mamy do czynienia z powrotem do lat 30. XX w. Przestrzega przed zbyt pochopnymi analogiami, ale nie uspokaja. Tytułowe nowe oblicza faszyzmu pod wieloma względami zrywają ze starą brunatną tradycją. Partie skrajnej prawicy nie są dziś organizacjami masowymi, na horyzoncie nie widać nowych führerów, zamiast spójnego projektu politycznego widzimy agresywną retorykę podszytą oportunizmem, antysemityzm zastąpiła islamofobia podzielana przez część umiarkowanej sceny politycznej. Wszystko to każe Traverso mówić o postfaszyzmie. Skrajna prawica dobrze przystosowała się do warunków uprawiania polityki w odpolitycznionym świecie XXI w., a jej pomysły często rezonują w dyskursach partii establishmentowych. Postfaszyści korzystają na deficytach demokratycznych w organizacjach takich jak Unia Europejska, ekspansji kulturalizmu i na wyraźnym przechyleniu spektrum politycznego w prawo. Nie czyni to ich mniej, ale raczej bardziej groźnymi. Nowe oblicza faszyzmu są próbą zdania sprawy z genezy, uwarunkowań i najważniejszych form tego niebezpieczeństwa.

Czym jest gentryfikacja, w jaki sposób się rozwija oraz jak należy ją mierzyć? Odpowiedzi na te pytania kreśli książka Łukasza Drozdy, będąca rzetelnym kompendium wiedzy o tym zjawisku, charakterystycznym dla współczesnej przestrzeni zurbanizowanej, a coraz bardziej widocznym również w Polsce. Uszlachetniając przestrzeń opowiada o tym jak rodzi się i przebiega proces rugowania mniej zamożnych mieszkańców ze zdegradowanych sąsiedztw, kto za niego odpowiada, oraz jakie to przynosi skutki: społeczne, ekonomiczne i przestrzenne. Książka ta pokazuje jak badać gentryfikację, aby dokonywać jej trafnych pomiarów i ocen, przygląda się różnym kontekstom "uszlachetniania" (dotyczącym także pomijanych w wielu gentryfikacyjnych debatach obszarów wsi), czy sprawdza w jaki sposób proces ten postępuje w Polsce. 

Newman pisze dla tych, którzy czują zmęczenie dotychczasowym sposobem myślenia o polityce, jako o elitarnej grze pomiędzy partiami, których działania uświęca się w dniu wyborów. Newman proponuje bowiem za pomocą swojej interpretacji anarchizmu – jako politycznej wrażliwości i możliwości tworzenia – zmianę społecznej optyki, niezogniskowanej już wokół ostatecznego „celu” rewolucji czy politycznego programu, lecz na działaniu opartym o przypadkowe i niespodziewane sojusze.

Pomysł na książkę z wywiadami narodził się na gorąco, podczas protestów, w których autorka uczestniczyła. Za tytuł Kobiety i LGBT-y razem za równością posłużyło hasło z baneru, który z dumą nosili na manifestacjach aktywiści i aktywistki Homokomanda – jako wezwanie do solidarności dyskryminowanych w obliczu antyfeminizmu i homofobii.

"Poza granicami skóry" to książka o ciele we współczesnym kapitalizmie. Ukazuje, w jakim stopniu zawłaszczanie i wyzyskiwanie ciał ludzkich i zwierzęcych, ciał pracujących i wypoczywających, przekształcanie ich w zasób do wykorzystania albo siłę roboczą, jest kluczowe zarówno do dawniejszego, jak i współczesnego kapitalizmu.

Badania nad chłopską historią i dziedzictwem stały się w ciągu ostatnich kilku lat ważnym nurtem polskiej humanistyki. Wynikają one z potrzeby prowadzenia pogłębionej refleksji nad tą oczywistą – jakby się zdawało – prawdą, że społeczeństwo polskie w przeważającej większości ma chłopskie korzenie.

Jean, czy obalenie kapitalizmu nie jest utopią? Czy nie moglibyśmy raczej ulepszyć go i poprawić? Nie, Zohro. Kapitalizm nie może być zreformowany. Trzeba go zniszczyć. Całkowicie, radykalnie tak, aby mógł powstać nowy światowy system społeczny i ekonomiczny. Czy wyobrażasz sobie, że rewolucjoniści francuscy z 1789 r. mogli zreformować przywileje społeczne dziedziczone przez szlachtę wywodzącą się z systemu feudalnego?