Cegły i fundamenty

Plakat „Osiedle” autorstwa Michała Loby otwiera nową kolekcję plakatów Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki. Ideą kolekcji jest współpraca Instytutu z ciekawymi postaciami polskiej sceny projektowej. Powstałe prace są autorskimi interpretacjami haseł związanych z tematami projektów i działań NIAiU. Michał Loba podjął temat osiedli, bo to im zespół NIAiU przyglądał się w ramach projektu i wystawy „Poliperyferia. Przestrzenie negocjacji” i we wspólnym numerze kwartalnika RZUT.

„Miasta i opowieści powstają w podobny sposób: zawsze tworzą je zwycięzcy, dla zwycięzców i zgodnie ze świadectwami zwycięzców” – mówi Sharon Rotbard, izraelski architekt, wydawca i pisarz. A potem krok po kroku pokazuje, jak stworzono mit Tel Awiwu, białego, modernistycznego miasta, które powstało na wydmach z „piany fali i chmur”, a zatem z marzenia. Owszem, bez marzenia i wizji nie byłoby Tel Awiwu. Ale za ich zasłoną dokonało się coś nader realnego i brutalnego – zniszczenie starej Jafy, miasta Arabów, które dziś znamy jako część izraelskiego miasta, w 1949 roku oficjalnie włączoną w obręb metropolii.

A House for Culture (Dom dla kultury) Nicolasa Grospierre’a ukazuje formalne podobieństwa między budynkami kibuców i kołhozów wzniesionych w miejscach oddalonych od siebie setki kilometrów. 

Gdynia obiecana to opowieść o mieście tworzonym od podstaw, gdzie można było zacząć z „z czystą hipoteką: przezwyciężyć różnice między zaborami, pokonać zacofanie, uciec od narodowych przywar, od wiejskiej nędzy i wielkomiejskiego bezrobocia, zostawić w tyle waśnie etniczne i konflikty klasowe, uniknąć urbanistycznych błędów i historycznych ograniczeń krępujących rozwój innych miast. Tu nowe pokolenie uczyło się nowych umiejętności i zawodów związanych z morzem i międzynarodowym handlem. Tu, niczym w laboratorium, mogła powstać nieobciążona żadną złą ani dobrą tradycją nowoczesna polska miejskość oraz morska polskość. Tu Polska miała uciec do przodu, z wieku dziewiętnastego w dwudziesty. Problem w tym, że w tę podróż zabrała samą siebie”.

Przewodnik po architekturze Warszawy lat 90. przybliża 94 realizacje oddane do użytku lub projektowane w tamtym okresie. Są wśród nich obiekty znane – jak Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie czy Hotel Sobieski, oraz te dopiero czekające na odkrycie – na przykład zespół mieszkalny przy ulicy Konstancińskiej albo budynek biurowy przy ulicy Jordanowskiej. 

W protokołach najwyższych instancji partyjnych – Biura Politycznego i Sekretariatu Komitetu Centralnego, de facto najważniejszych władz w systemie politycznym PRL – znajdujemy wiele informacji o architekturze, urba­nistyce i planowaniu przestrzennym.

To pierwsza propozycja monograficznego opisu polskich wnętrz okresu realizmu socjalistycznego. 

Ta książka powstała ze złości – pisze autorka we wstępie, złości na to, że kobietom jest w tym zawodzie trudniej, są mniej doceniane i rzadziej nagradzane. I to nie dlatego, że są niewystarczająco dobre.

Nowe wydawnictwo Fundacji Bęc Zmiana "Pornotopia" stanowi analizę wpływu relacji między przestrzenią, płcią, seksualnością a produkcją oraz konsumpcją pornografii na architekturę i biopolitykę. Książka na pograniczu teorii queer i porn studies, eksplorująca produkcję kategorii płci w czasach zimnej wojny.

Komiks kryminalny o studencie architektury, który rusza do term w Vals, by osobiście doznać idealnej formy konstrukcji, która wkrótce staje się jego obsesją.

Monografia dotycząca twórczości szwajcarskiego architekta, Mario Botty, autorstwa Marka Pabicha.

Gdzie znajdują się wille z końca XIX wieku, przedwojenne kamienice czynszowe, modernistyczne gmachy użyteczności publicznej z okresu międzywojennego albo architektura socrealistyczna? Poznaj architekturę Wrzeszcza z niezwykłym przewodnikiem!

Obszerny album pozwala zgłębić prawdziwy fenomen międzywojennych Koszyc.

To książka o entuzjazmie i optymizmie, o wyobrażaniu sobie „najlepszego miasta świata” na gruzach starego porządku, o architektach z Biura Odbudowy Stolicy, którzy tworząc miasto swoich marzeń, przykładali rękę do budowy totalitarnego państwa.

To nie abstrakcyjne, akademickie dywagacje, ale działające rozwiązania, które autor przekazuje nam w postaci prostych dziewięciu zasad. Ta książka sprawia, że z nadzieją patrzymy na przyszłość naszych miast.